Modell vun de Schaulanlag‘ in Göldenitz

• 1878/80, 110m breit, (Maßstab 1:25)

Nahdäm dat olle Schaulhuus in Göldenitz afbrennt is, kriggt dat domaniale Dörp Göldenitz ‘ne niege Dörpschaul ut roden Klinkerstein. Dat Schaulhuus is deilt in Schaulstuuw un Liehrerwahnung. Up dat Schaulgrundstück is dat Schaulhuus, Stallschüün un Immenschuer un ok de Schaulliehergorden. Dat Ackerland un de Wischen, de dortau hüüren, sünd glieks näben den Gorden orrer ok ‘ne Viertelstunn‘ orrer ‘ne half Stunn tau lopen. De Schaulmeister möt sick sülwst versorgen. Binah all de Dörpschaulen hebben blot ein Klass. De Klass is för bet tau 80 Kinner taulaten.

In den Stunnenplan för ein Winterwoch‘ sünd 26 Stunnen Ünnerricht för verschieden Saken, de liehrt warden sallen. Teiknen un Turnen för de Jungs koenen de Schaulmeisters maken, möten sei oewer nich. Hier ward dat utlaten.
Orrer för de Dörpschaul Brodersdörp in‘n Winter 1912:
„Allgemein‘ Vörschrift för den Ünnerricht: De Ünnerricht sall de Jugend in Relion un sittlich‘ Erziehung wat bibögen. Süss bruuken sei blot dat Wichtigst‘ oewer Relion weiten un ehr Behöllnis un Klauk dorin utbillen, dat sei allens koenen, wat sei för dat Läben up‘t Dörp bruuken.“